34 ГОДИНИ ОД СМРТТА НА ВОЈНИКОТ САШО ГЕШОВСКИ Првата македонска жртва во југословенските војни

Првата македонска жртва во војните по распадот на Југославија останува симбол на трагичната судбина на многу млади луѓе од Македонија

На денешен ден, 6 мај, се навршуваат точно 34 години од загинувањето на 19-годишниот кавадарчанец Сашко Гешовски, војник во тогашната Југословенска народна армија (ЈНА), кој го загуби животот во Сплит, Хрватска, под сè уште неразјаснети околности.

Гешовски, кој служел воен рок како припадник на воената полиција во Сплит, беше на должност во командата на Военопоморската област кога се случиле масовни протести на повеќе од 30.000 хрватски демонстранти. Демонстрантите се спротивставуваа на тогашната ЈНА, која, според нив, била ставена во служба на политичките амбиции на српскиот лидер Слободан Милошевиќ, кој започна да ја користи армијата за свои цели по почетокот на распадот на поранешната СФРЈ.

Сашко Гешовски е сметан за првата македонска жртва во југословенските војни од 90-тите. Неговата трагична судбина е потсетник на бројните Македонци кои, низ историјата, биле мобилизирани во туѓи војски и често се наоѓале во ситуации кога Македонци се бореле еден против друг, под различни команди и знамиња.

Околностите под кои загина Гешовски остануваат неразјаснети до ден-денес. Во јавноста кружеле различни верзии – од тоа дека бил погоден од хрватска страна, до наводи дека бил застрелан од офицер на ЈНА, можеби дури и негов старешина. Без оглед на вистината, неговата смрт беше искористена и за политичка пропаганда во бурниот почеток на 90-тите.

Гешовски беше регрутиран во ЈНА на 17 септември 1990 година, во време кога поранешната федерација веќе почнуваше да се распаѓа, а тензиите во републиките ескалираа.

Неговото загинување останува симбол на трагедијата што ги снајде многу семејства на Балканот, млади животи изгубени во војни кои не беа нивни.

По 34 години од трагичната смрт на Сашко Гешовски, неговото семејство и сограѓаните од Кавадарци секоја година го одбележуваат овој ден со достоинство и тивка болка.

„Сашко беше мирен, чесен и одговорен млад човек. Немаше амбиции да биде војник, само ја исполни својата обврска кон државата. Но државата тогаш веќе не беше наша“, вели член на неговото семејство, кој бара неговата смрт да не се заборави и да се расветлат вистинските околности на трагедијата.

Во чест на неговото сеќавање, пред неколку години беше покрената иницијатива од група граѓани и здруженија во Кавадарци за поставување на спомен-плоча или скромен меморијален знак во центарот на градот. Идејата, велат иницијаторите, не е да се поттикнува омраза, туку да се зачува споменот на младите Македонци кои загинале во војни што не ги избрале.

„Нашата цел е Сашко да не остане само бројка во нечија статистика. Тој беше дете од овој град, и заслужува да го паметиме. Токму преку него, можеме да се потсетиме на ужасите од војната и колку е важно да градиме мир“, изјави еден од иницијаторите.