КРАЈ НА ЕРАТА НА НИСКИ КАМАТИ? Фед со нови одлуки и предизвици

Американските Федерални резерви повторно направија значајно намалување на клучната каматна стапка, што е трето по ред во последниот период. Оваа одлука, иако очекувана, доаѓа во време на длабоки разлики во мислењето помеѓу членовите на управата за идната монетарна политика. На средбата, Комитетот за отворено пазарно работење (FOMC) ја намали референтната каматна стапка за 0,25 процентни поени, поставувајќи ја во опсег од 3,5 до 3,75 проценти.

Сепак, ова намалување не доаѓа без предупредувања. Три члена на комитетот гласале против, што не се случило од септември 2019 година. Оваа поделеност помеѓу “jastrebовите”, кои се фокусирани на контролата на инфлацијата, и “голубовите”, кои предност даваат на пазарот на трудот, е јасен знак за несогласувања во стратегијата на Фед. Слични разлики беа забележани и во минатото, што укажува на континуиран конфликт помеѓу различните пристапи во управувањето со економијата.

Во соопштението по состанокот, FOMC најави дека ќе продолжи да ги следи економските податоци и ризиците пред да донесе одлуки за идните промени во каматните стапки. Оваа формулација потсетува на ситуацијата од декември 2024 година, кога следеше пауза во намалувањето на каматите. Сега, со фокус на идните потези, изгледа дека просторот за нови намалувања е ограничен.

Според последните прогнози, очекувањата за идните каматни стапки укажуваат на само едно дополнително намалување во 2026 година, а потоа уште едно во 2027 година, пред да се достигне долгорочниот цел од околу три проценти. Иако економските проекции за растот на БДП за 2026 година се подобрени, инфлацијата останува над целта од два проценти до 2028 година, што создава дополнителни предизвици за централната банка.

Во политички контекст, ситуацијата е особено чувствителна. Претседателот на Фед, Џером Пауел, се приближува кон крајот на својот втор мандат, а неговиот наследник ќе биде именуван од претседателот Доналд Трамп. Трамп веќе најави дека ќе бара кандидат кој ќе поддржи пониски камати, што дополнително ја комплицира позицијата на Фед.

Кевин Хасет, директорот на Националниот економски совет, се смета за главен кандидат за новиот претседател на Фед, со проценти од 72% за именување. Хасет изрази поддршка за намалување на каматите, што дополнително ја зголемува тензијата во однос на идната политика на Фед.

Пауел истакна дека постои широк консензус меѓу членовите на Фед за ризиците поврзани со растот на незапосленоста и инфлацијата. Тој ја опиша ситуацијата како “многу предизвикувачка”, но исто така нагласи дека Фед има простор да чека и да ги следи економските трендови пред да донесе нови одлуки.

Фед најави и повторно започнување на купување државни обврзници, по објавувањето на одлуката за прекин на намалувањето на билансот. Оваа мерка е донесена поради загриженост за притисоците на краткорочните финансиски пазари, со планирано купување од 40 милијарди долари во обврзници, што дополнително ја нагласува динамиката на актуелната економска ситуација.