Суверените права погазени, приемот на Македонија во ОН под услови што не постојат за ниту една друга држава (3)

Колумна, Национал
проф. д-р Игор Јанев
Петок, 10 октомври 2025 годсина

Како што можев да забележам и откријам во моето истражување на оваа тема (Јанев 1999, 155), Македонија беше примена во ООН со два политички дополнителни услова за членство, без кои приемот не може да се изврши (во форма: „земете го или оставете го“).

Имено, Македонија во барањето за членство бараше редовен прием под уставното име „Република Македонија“, но во препораката на Советот за безбедност 817 (1993) ова барано уставно име на државата беше целосно игнорирано од органите на ОН и, од друга страна, грчкото барање да не се користи тоа име, вклучувајќи ги и наводните територијални претензии што произлегуваат од тоа име на кандидатот беа прифатени од ОН, така што конечно резолуцијата препорака на Советот (817) го исклучи „спорното“ државно име и го замени со (несакана од Македонците) деноминација „Поранешна Југословенска Република Македонија“, како предлог за привремена ознака (упатување) на кандидатот за конечна резолуција одлука на Генералното собрание на ОН за статусот на членство. (Јанев 2002, 84.

Во својата непромисленост, ниту правната служба на ООН, ниту кое било друго тело на ОН, не успеа да забележи едноставен факт дека деноминација или привремена референца (за целите на ООН и нивните агенции) не е валиден правен идентитет и дека суверена земја членка не може да биде прифатена како полноправна членка на ООН без меѓународен правен (правен) идентитет, бидејќи тоа е основен елемент на нејзиниот правен субјективитет, а со тоа и нејзината државност.

Во отсуство на знаење за законитоста на приемот во ОН под дополнителни „дополнителни услови“, Генералното собрание на ОН, задржувајќи ги нестандардните услови за нелегален прием содржани во Резолуцијата 817 (1993) на Советот за безбедност, со своја одлука (ОН, UNGA, A/RES/47/225) ја прими Македонија во ОН под референцата „Поранешна Југословенска Република Македонија“ (всушност во очекување на резолуцијата за името, што всушност значи безимена држава), што флагрантно ги крши правата на земјите членки предвидени во ОН (бидејќи ОН се организација/асоцијација на суверени држави).

Принципите на суверенитет (суверена еднаквост на државите) и немешање во внатрешните работи (или суштинска домашна јурисдикција, резервирана само за државите) се содржани во членот 2 на Повелбата на ОН. Во многубројните анализи беше констатирано дека Македонија доби (или подобро кажано беше подложена на) посебни наметнати дополнителни услови правно неосновани за ревидиран прием (претставуваат на неопределена основа нелегални услови за членство за прием и затоа нелегален статус за членство во ООН) (Јанев 2021, 179). (Јанев 2023, 341):

1. првиот услов беше да се носи и да се претставува со референца дадена од ОН, Поранешна Југословенска Република Македонија, односно „ПЈРМ“ (неопределена временски деноминација, ограничувајќи го правото на државата самостојно да го користи, па дури и да го менува своето уставно име), (универзално ја осудува неговата важност), ограничувајќи го, исто така, слободниот избор на неговото национално или државно име (подложувајќи го на политичка волја на една земја членка на ОН), иако тоа е суверено основно право да се има легална лична карта (и покрај тоа, не постои само основно право на меѓународен субјект, туку и обврска да има таква легална лична карта како правна неопходност при секое правно застапување или кое било правно валидно однесување);

2. вториот услов беше да се преговара со друга земја членка на ОН (странска земја) на неодредена основа во однос на сопствената држава и уставното име (т.е. правниот идентитет) со цел промена (а ако не, бидете осудени да носите срамна деноминација, сè додека е потребно), игнорирајќи го едноставниот факт дека меѓународниот правен идентитет (на која било држава, особено членка на ОН) е неповредлива суверена категорија од листата на суштински строго внатрешна или домашна неприкосновена јурисдикција.