МЕТА ГРАДИ ЏИНОВСКИ ЦЕНТРИ ЗА ПОДАТОЦИ ЗА АИ – моќен технолошки напредок или еколошки аларм?

Во објава на „Тредс“ оваа недела, извршниот директор на Meta, Марк Закерберг, го најави амбициозниот проект „Хиперион“ – нов мегацентар за податоци, кој ќе обезбеди пресметковна моќ од вртоглави 5 гигавати (GW) за идната лабораторија за вештачка интелигенција на компанијата. Објектот, кој ќе се гради во Луизијана, ќе биде еден од најголемите технолошки проекти од ваков тип во светот, со потенцијал да напојува површина со големина на Менхетен.

Според портпаролката на Meta, Ешли Габриел, до 2030 година се планира пуштање во употреба на 2 GW, со постепено зголемување до 5 GW во наредните години. Покрај Хиперион, Meta во 2026 ќе го активира и „Прометеј“ – супер кластер за ИИ од 1 GW, сместен во Њу Албани, Охајо.

Надпревар за доминација во вештачката интелигенција
Meta со ова јасно сигнализира дека ја засилува трката со OpenAI, Google DeepMind и Anthropic за водечка позиција во развојот на ИИ. Со ангажирање на врвни имиња како Александар Ванг и Даниел Грос, компанијата инвестира не само во талент, туку и во инфраструктура која може да го смени текот на глобалната конкуренција.

Изградбата на сопствени суперкомпјутерски центри ѝ дава на Meta моќна стратешка предност – независност во пресметковна моќ, побрз развој на модели (како идните верзии на Llama) и подобра контрола врз енергетските трошоци и иновациите.

Вистинската цена – ресурси, екологија и заедници
Но, ваквите мега објекти не доаѓаат без цена. Центрите за податоци како Хиперион и Прометеј имаат огромна потрошувачка на електрична енергија и вода, што веќе предизвикува вознемиреност во дел од јавноста. На пример, во округот Њутн во Џорџија, центар на Meta предизвикал проблеми со водоснабдувањето, оставајќи некои домаќинства без вода, според „Њујорк Тајмс“.

Слични проекти, како оној на CoreWeave во Тексас, се очекува да ги удвојат енерг