4.8 МИЛИОНИ ДИВОГРАДБИ ВО СРБИЈА – Од утре започнува нивно пријавување и запишување

Регистрирањето на дивоградбите согласно Законот за посебни услови за евидентирање и запишување на права на недвижнини („Svoj na Svome“) започнува во понеделник, 8 декември, и ќе трае до 5 февруари.

Апликациите може да се поднесат онлајн преку дигиталната платформа на Агенцијата за просторно планирање и урбанизам, со користење на JMBG и лична карта, преку корисничка сметка на порталот eAdministration или во сервисните центри на локалната самоуправа.

Граѓаните може да поднесат барање и во 547 пошти низ Србија, како и на дополнителни 150 локации што ќе бидат активни до крајот на годината. Овластени службеници во поштите ќе им помагаат на граѓаните при пополнување и поднесување на електронските апликации.

Трошоците за регистрација се од 100 до 1.000 евра, зависно од површината и локацијата на објектот. Од плаќање се ослободени: приматели на социјална помош, лица со попреченост, борци, самохрани родители и семејства со три или повеќе деца.

Законот предвидува објектите прво да се евидентираат, а потоа да се внесат во катастарот, што ќе им овозможи на сопствениците слободно располагање со имотот – продажба, наследување, хипотека, приклучок на инфраструктура и др.

Воедно се воведува и нулта толеранција за нови дивоградби: сите идни објекти без дозвола ќе се запишуваат како државна сопственост.

Висина на надоместокот по категории населени места изнесува: Белград: 100-1.000 евра, градови со над 100.000 жители: 100-500 евра, населени места со 50.000 до 100.000 жители 100-300 евра и населени места со под 50.000 жители: фиксни 100 евра

За магацини, економски и помошни објекти и погони со површина до 500 м² без надомест додека над 500 м² надоместокот е 10 евра по секој квадрат над 500 м².

Потребна документација е: важечка лична карта/пасош, основ за стекнување (договор, оставинска одлука, пресуда), број на катастарска парцела (достапна на „Геосрбија“), податоци за објектот (вид, површина, катност) и изјава за точност на податоците под материјална и кривична одговорност.

Агенцијата ги споредува податоците од барањето со јавните евиденции. Ако проверката е успешна, се издава потврда што се доставува до РГЗ за приоритетна регистрација. Ако е неуспешна – подносителот и надлежниот инспектор добиваат известување.

За објекти изградени на туѓо земјиште без правна основа, подносителот ќе биде повикан да ги уреди односите со сопственикот. Објектите на јавни површини или во заштитени подрачја ќе се отстрануваат или ќе станат државна сопственост. Привремените објекти ќе се евидентираат, но без запишување на сопственички права.

Ако инвеститорот е познат, тој го поднесува барањето и ги плаќа трошоците; ако не е познат, барање може да поднесе секој што има правен интерес (закупец, управител и сл.), по што секој поединечен сопственик ќе поднесува барање за својот стан.

Надоместокот за комерцијални и други објекти се изедначува со придонесот за уредување на градежното земјиште. Плаќањето се врши по добиено известување, во динарска противвредност по среден курс на Народната банка на Србија.

Законот има и изразита социјална компонента – сопственици што живеат во објектот кој им е единствен имот, самохрани родители, корисници на социјална помош, селски домаќинства, војници и семејства со три или повеќе деца се целосно ослободени од плаќање.

Постапката се спроведува дигитално, преку платформата поставена на ИТ инфраструктурата на Републичкиот геодетски завод. Според проценките, во Србија има околу 4,8 милиони дивоградби.